Wel keuring, niet periodiek

Sinds 1 januari van 2023 kent België een verplichte motorfietskeuring. Een APK kun je het niet noemen, want periodiek is deze keuring niet. Een motor moet worden gekeurd indien deze tweedehands wordt verkocht of indien deze een ongeval heeft meegemaakt. Is dat zinvol?

Tekst: Peter Aansorgh, foto’s Peter Aansorgh, fabrikanten, Goca

Op een goedgekeurde uitlaat staat in welk land de uitlaat is gekeurd (E1 = Duitsland) en er staan keuringsnummers op..

In Nederland zijn er diverse belangengroeperingen die onze regering proberen over te halen een APK in te voeren. Het argument is veiligheid, de reden is handel. Want als de motordealers keuringen moeten uitvoeren, komen er motoren in de werkplaats en is er altijd wel wat te repareren. Daar verdienen ze aan. Maar misschien moeten deze organisaties eens met hun achterban praten. Want als je het motordealers vraagt, zijn ze vaak minder enthousiast. Keuren betekent duizenden of zelfs tienduizenden Euro’s investeren in, bijvoorbeeld, een remmentestbank, koplampafstelapparatuur en APK-cursussen, straks ook nog voor ADAS kalibratie-apparatuur. Je verdient het wellicht niet terug. En als je het niet doet, komen je klanten bij je concurrenten over de vloer en ben je ze kwijt.

Veiligheid

Dat motorrijden – althans op korte termijn – gevaarlijker is dan slagroomtaart eten, hoef je de motorrijder niet te vertellen. Dat weet hij, accepteert hij en laten we eerlijk wezen, een beetje risico zorgt voor adrenaline en dat is ook een deel van de charme. In bed blijven liggen is veiliger, maar doodsaai. De Telegraaf – zelden geplaagd door enige vorm van nuance of kennis van zaken – schetst dat er met 578 verkeersdoden in 2022 een “forse stijging” heeft plaatsgevonden die een “dramatische uitdaging betekent voor de overheid.” Op het ROC Nijmegen wordt taal- en rekenondersteuning gegeven. Misschien een idee om de betreffende journalist daarheen te sturen? Want in 2021 waren er volgens het CBS 582 verkeersdoden. Van 582 naar 578 wil ik geen forse stijging noemen. Volgens mij zijn het er zelfs 4 minder, het is zelfs het laagste aantal sinds 2015. In 2000 waren er nog tweemaal zoveel verkeersdoden, dus het is een stuk veiliger geworden! Onder die 582 doden uit 2021 waren overigens 52 motorrijders en 80 e-bikers.

Het aantal gewonden is in 2022 overigens wel gestegen, naar 21457. Dat is 3500 meer dan in 2021, maar dan vereist de eerdergenoemde nuance om te stellen dat er in 2020 en 2021 ook veel minder verkeer op de weg was door Covid. Als niemand de weg op mag, vallen daar ook geen gewonden. In 2018 waren er 21.700 gewonden, in 2019 21.400. Dat aantal is dus statistisch gezien praktisch gelijk gebleven, vergeleken met de jaren waarop iedereen naar zijn werk mocht. Je kunt de overheid dus van allerlei kwalijke zaken betichten, maar niet dat ze de verkeersveiligheid hebben verslechterd of dat er nu ineens prangende maatregelen nodig zijn.

Verplichting

Die laatste stelling is belangrijk voor de motorkeuring. De Europese Unie stelt namelijk dat lidstaten een verplichte motorfietskeuring moeten invoeren, tenzij ze kunnen aantonen dat ze voldoende andere maatregelen hebben genomen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Wij hoeven dus niet en de regering ziet er ook geen noodzaak toe, omdat het aantal dodelijke ongevallen dat door een technisch mankement wordt veroorzaakt verwaarloosbaar is. Er zijn natuurlijk wel andere argumenten te bedenken. Het zou een goede manier zijn om van herriepijpen af te komen, die verantwoordelijk zijn voor vele wegafsluitingen voor motorrijders. Omdat een paar van die idioten met een blèrpijp over de dijk zijn gescheurd, mag ik daar nu niet meer rijden met mijn superstille, E-goedgekeurde uitlaatdemper. Dat is niet ok! Daarnaast mag inmiddels duidelijk zijn dat het milieu en de gezondheid van mensen te lijden hebben onder kwalijke uitlaatgassen.  Daartoe hebben auto’s en motorfietsen al jaren een katalysator, die deze gassen omzetten in onschadelijke gassen. De zure regen uit de jaren 80 is erdoor verdwenen, de korstmossen hebben zich hersteld. Goed ding dus, maar toch schijnen er veel motorrijders te zijn die hem verwijderen, omdat ze daarmee wellicht anderhalve pk winnen. En dat merk je als je op de A1 tussen de files doorrijdt! Niet… Ik hoop dat er bij ons geen APK komt, maar voorgenoemde knalpotcriminelen zouden er de oorzaak van kunnen zijn dat we dat toch gaan beleven…

De katalysator smoort de gasstromen in de uitlaat enigszins, maar of de vermogenswinst merkbaar is als je hem er uithaalt?

Keuring in België

Afijn, wij hoeven ons voorlopig nog geen zorgen te maken. Onze zuiderburen wel, want sinds 1 januari geldt er daar een keuring voor motorfietsen, driewielers, motoren met zijspan en quads. Het gaat dan om voertuigen met een cilinderinhoud van 125cc en meer, alsmede elektrische motoren vanaf 11 kW en met een maximumsnelheid die boven 45 km/uur ligt. Moeten ze zich veel zorgen maken? Ja, maar niet veel, want de motor hoeft slechts te worden gekeurd als er via de verzekering aan de DIV – de Belgische RDW – is gemeld dat ze een ongeluk heeft gehad, of wanneer je de motor wilt verkopen aan een “buitenstaander”, dus niet zijnde een echtgenoot of wettelijk samenwonende partner of een van de kinderen uit je gezin. Je kunt dus tientallen jaren met je rokende herriepijp, kaal gesleten banden en tot stroop gedegenereerde remvloeistof blijven rondrijden, zolang je de motor maar niet verkoopt – en niet onderweg wordt aangehouden, natuurlijk. Maar wil je je motor verkopen, dan moet je hopen dat de originele uitlaatdemper nog ergens op je vliering ligt.

De profieldiepte moet meer dan 1.0 mm zijn. Deze haalt het niet.

Handboek

De Motorfietskeuring vindt in België plaats bij onafhankelijke keuringsstations en kost €48,10. De Goca Vlaanderen verwacht per jaar 30.000 keuringen te verrichten voor verkoop en 200 na een ongeval. De controle legt natuurlijk allereerst het accent op verkeersveiligheid, maar er volgt ook een emissiemeting en een “auditieve beoordeling”. Een compleet overzicht van alle keuringspunten is terug te vinden in het “Handboek Motorfietskeuring”, Dat kun je hier downloaden. Dat is een aanrader, want het is een giller. Heeft jouw motor aan de voorkant een kentekenplaat? Nee, dan wordt hij afgekeurd. Lekt je stuurbekrachtiging? Afkeur. Ontbreekt de hoofdsteun op de bestuurderszetel? Je raadt het, komt niet goed. Heeft je MP3 een kunststof ruit? Ai, die had van gelaagd of gehard glas moeten zijn. En ruitenwissers moeten hebben. Je vraagt je af of de schrijver van dit document ooit een motorfiets van dichtbij heeft gezien. Het zijn gewoon de uitrustingseisen voor auto’s, waar iemand op kerstavond voor de nachtmis nog snel een motordocument heeft gemaakt, zo lijkt het.

Rijwielgedeelte

Natuurlijk staan er ook nuttige zaken in de keuringseisen. Als ik er een paar uitlicht: schokdempers mogen niet lekken – ik neem aan dat dit ook voor voorvorken geldt. Het laadvermogen op de banden moet overeenkomen met technisch toelaatbare maximum massa van de motor. Vreemd genoeg staat er niets in over de snelheidsindex van de banden. Een verplichte “Freigabe” van een band voor een motor, zoals de Duitsers die kennen, hebben de Belgen niet. Wij ook niet, trouwens. Opvallend is dat de minimum profieldiepte 1,6 mm is. Dat is in Nederland trouwens 1,0 mm, een verschil om op te letten als je richting zuiden rijdt. Dan de remmen: daar mag uiteraard niets lekken of beschadigd zijn, maar er wordt ook remkracht gemeten op een remmentestbank of met een vertragingsmeter, al zal dat laatste bij motorfietsen niet goed werken vanwege de gewichtsverplaatsing bij het remmen. De remkracht moet 0,5G zijn bij tweewielers, 4,6G voor motoren met zijspan en 4,4G bij driewielers en quads. Lampen moeten origineel zijn en voorzien van de voor de unit goedgekeurde lamp – dus geen xenon of LED in een halogeenunit. Dan wordt het uitlaatgas gemeten: voertuigen vanaf 1 januari 2019 mogen maximaal 0,5% CO  uitstoten, van voor 1 januari 2019 maximaal 4,5% CO, dat alles bij stationair toerental. Als je dat laatste niet haalt, ben je waarschijnlijk ook lopend naar de keuring gekomen. Last – but not least – wordt naar de uitlaat gekeken. Daar mag geen “not for road use” of “track use only” op staan, over een E-keur wordt in de keuringseisen niet gerept. De geluidsproductie wordt in eerste instantie “auditief” beoordeeld. Lijkt deze te luid, dan wordt er een staande geluidstest gedaan, zoals ook onze politie dat doet.

Met zulke tandwielen kun je afkeur verwachten

Dimlicht spelbreker

Gelukkig kijken de keurmeesters bij de keuringscentra met gezond verstand naar de keuringseisen en slaan ze geen acht op de onzin daarin, anders zou geen enkele motor door de keuring komen. Dat is nu wel het geval, al blijkt dat een op de vijf motoren wordt afgekeurd: van de 237 gekeurde motoren werden er 36 afgekeurd vanwege een verkeerd afgesteld dimlicht, twaalf wegens een ontbrekende achter-reflector en zes vanwege het ontbreken van het originele goedkeuringscertificaat, een formulier dat wij niet kennen: dat de motor een kenteken heeft bewijst immers dat hij is gehomologeerd. Echt serieuze gebreken die de veiligheid in gevaar brengen zijn er nog niet gevonden. Maar daar was deze keuring ook niet voor bedoeld: ze was voornamelijk ingesteld om de Europese Unie tevreden te stellen.

Vond u dit een goed artikel? Dan zou ik het op prijs stellen als u me op een kop koffie trakteert! U kunt een kleine bijdrage storten via de “donatie” knop in de menubalk. Bij voorbaat dank!